इन्टरनेट अभावले सामाजिक सुरक्षाका लाभग्राहीको ‘बायोमेट्रिक’मा समस्या

दार्चुला ।  शैल्यशिखर नगरपालिकाका विभिन्न वडामा इन्टरनेट सुविधा नहुँदा सामाजिक सुरक्षाका लाभग्राहीको नवीकरणमा समस्या भएको छ ।

सरकारले ज्येष्ठ नागरिकलगायत लाभग्राहीको बायोमेट्रिक प्रमाणीकरण गरेर मात्र नवीकरण गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेपछि वडाहरूमा नवीकरण गर्न समस्या भएको हो । 

वडा न-१ का सचिव शेरसिंह खडायतका अनुसार इन्टरनेट विना बायोमेट्रिक सम्भव छैन । “समयमै इन्टरनेट नचल्दा ज्येष्ठ नागरिकले वडामा आएर समस्या मात्र भोग्नुपरेको छ”, उहाँले भन्नुभयो । एकातिर दोहोरो वडाको जिम्मेवारी छ । अर्कोतिर इन्टरनेट छैन । सेवाग्राहीले हामीलाई सेवा नदिएको गुनासो मात्रै गर्छन् । समस्याबारे स्थानीय सरकारले समयमै चासो नलिएको खडायतको गुनासो छ । 

सामाजिक सुरक्षा लाभग्राही दिनहुँ वडामा पुगेर फर्किन बाध्य भएको शैल्यशिखर वडा नम्बर-७ का वडा सचिव भूपेन्द्रप्रसाद जोशीले जानकारी दिनुभयो । वडामा राम्रो ल्यापटप कम्प्युटर छैन । इन्टरनेट छैन । सेवाग्राहीको मात्रै दिनहुँ भीड लाग्ने गरेको छ । 

मोबाइल नेटवर्कको स्थिति पनि दयनीय छ । “नेटवर्कका लागि कार्यालय बाहिर मोबाइल झुन्ड्याएर काम गर्नुपर्छ, तर दुई वटा मोबाइल खस्दा बिग्रिसके”, जोशीको गुनासो छ ।” उहाँका अनुसार कम्प्युटर, ल्यापटप र इन्टरनेट भए मात्र सेवा प्रभावकारी हुन्छ ।

“गत वर्षसम्म चिठी पत्र पठाउन मोबाइलमा रिचार्ज हालेर डाटा प्रयोग गर्थे”, सचिव जोशीले भन्नुभयो”, मोबाइलबाट डाटा चलाएको रकमसमेत बेरुजु आयो, यस्तो अवस्थामा वडाले अहिले ज्येष्ठ नागरिकको बायोमेट्रिक प्रणालीबाट कसरी काम गर्न सक्छ, डाटा चलाउँदा रु पाँच हजार खर्च भएको थियो ।” 

वडा सचिव जोशीका अनुसार नगरपालिकाले वडासम्म इन्टरनेट पहुँच पुर्‍याउन सकेको छैन । वडा नम्बर-४, ५, ७ र ८ मा डाटासमेत राम्रो सँग चल्दैन । यहाँका नौ वडामध्ये अन्य वडामा समेत डाटाले राम्रोसँग काम गरिरहेको छैन । वडा कार्यालयभित्र मोबाइल नेटवर्कसमेत आउँदैन । 

नेटवर्कका लागि कार्यालयको बाहिर मोबाइल झुन्ड्याएर काम गर्नुपरेको जोशीको गुनासो छ । “दुई वटा मोबाइल नेटवर्कका लागि झुन्ड्याएकै अवस्थामा खसेर बिग्रिसक्यो यो समस्या कसलाई सुनाउनु ? कार्यालयमा काम गर्न कम्प्युटर, ल्यापटप र इन्टरनेट भए मात्रै सेवा प्रभावकारी हुन सक्छ”, उहाँले भन्नुभयो ।

वडा न-२ का सचिव मनोरथप्रसाद भट्टले पनि इन्टरनेट नचल्दा सेवाग्राहीलाई समयमै सेवा दिन नसकिएको बताउनुभयो । “बुढा आमाबुबालाई बोकेर कार्यालय ल्याउँदा पनि सेवा नदिएर फर्काउनुपर्ने अवस्था छ”, उहाँले भन्नुभयो”, काम गरौँ भन्दा पनि इन्टरनेटले काम नगर्दा हामीले समस्या भोग्नुपरेको छ ।”

नगरपालिकाका एमआइएस अपरेटर राजमती खडायतका अनुसार वडा न-४, ५, ७ र ८ मा मोबाइल डाटा नै चल्दैन । यहाँका अन्य वडामा भने थोरै मात्र काम हुने अवस्था छ । “अहिलेको समयमा इन्टरनेट विना कुनै पनि काम सम्भव छैन, वडाको काम प्रभावकारी बनाउन र समयमै सामाजिक सुरक्षा लाभग्राहीको बायोमेट्रिक विवरण अपलोड गर्न वडामा इन्टरनेट र ल्यापटप तुरुन्तै उपलब्ध गराउनुपर्छ”, उहाँले भन्नुभयो । हाम्रा ज्येष्ठ नागरिक सामाजिक सुरक्षा भत्ताबाट वञ्चित हुने अवस्था आउने उहाँको भनाइ छ । 

नगरपालिकाका सूचना अधिकारी भोजराज भट्ट वडा सचिवले इन्टरनेटको समस्याबारे पटक पटक कुरा उठाएको बताउनुहुन्छ । “वडामा भौतिक पूर्वाधार समस्या बिस्तारै कम हुँदै गए पनि इन्टरनेट, ल्यापटप लगायतका उपकरणको समस्या व्यहोरेका छन्, यो समस्याबारे कार्यपालिका बैठकमा जानकारी गराउँछु”, भट्टले भन्नुभयो । 

नगर प्रमुख विजयसिंह धामीले नेपाल टेलिकमसँग इन्टरनेटको समस्या समाधानका लागि आग्रह गरे पनि समाधान नभएको बताउनुभयो । “नगरपालिकाले सबै वडामा फाइबर नेटवर्क तान्न सक्ने अवस्था छैन, यो निकै महँगो पनि छ”, उहाँले भन्नुभयो, “प्राइभेट इन्टरनेट जडान गरे पनि प्रभावकारी भएन ।” अझै पनि वडामा इन्टरनेटको विकल्प खोजी भइरहेको छ ।

ल्यापटप अभावबारे आफूलाई जानकारी नभएको बताउँदै नगर प्रमुख धामीले भन्नुभयो, “ल्यापटप छिट्टै पटाउँछौँ, यो सामान्य कुरा कर्मचारीले पनि गर्न सक्थे, कार्यालय सञ्चालन खर्चबाट खरिद गर्दा समाधान निस्कन्थ्यो ।” रासस