बाली पूजाको लागि प्रख्यात भात खाने डाँडा 

बागलुङ । ताराखोला गाउँपालिकाको मुकाम हो भात खाने डाँडा । मानिसहरू भात खाने डाँडाको नाम सुन्दा अचम्म मान्छन् । तर यो डाँडाको आफ्नै कहानी र कथाहरू  छन् ।

भातलाई प्रसादको रुपमा खाने यो गाउँका सर्वसाधारणले नै डाँडाको नाम भात खाने डाँडा राखेका हुन् । 

ताराखोलामा हिउँदे बालीको रुपमा जौ, केराउ, गहुँ  बाली फल्छ । यहाँको एउटा मान्यता छ, हिउँदे बाली देवीदेवतालाई नचढाई खान मिल्दैन । 

यही डाँडामा रहेका देवी देवतालाई पूजा गरेर सर्वसाधारणले भातलाई प्रसादको रुपमा ग्रहण गर्ने भएकाले नै यो डाँडाको नाम भात खाने डाँडा रहन गएको स्थानीय दिल बहादुर घर्ती बताउनुहुन्छ । 

हरेक वर्ष चैत महिनामा पर्ने मंगलबार भात खाने डाँडामा बाली पूजा हुनेगरेको उहाँ बताउनुहुन्छ । हुन त यो पूजा पालिकाका हरेक वडामा हुने गर्दछ ।  भात खाने डाँडामा भने चैत  महिनाको मंगलबार नै पूजा हुने गर्दछ । बाली पूजा भात खाने डाँडाका लागि महत्वपूर्ण पर्व हो । बाली पूजामा चारवटा देवी देवताको पूजा हुन्छ । पूजा नसकी बारीमा जानेलाई दण्ड जरिवाना गरिन्छ । दण्ड जरिवाना गाउँलेहरूले नै तोक्ने गर्दछन् । बाली पूजामा बिषेशगरी सिद्ध बराहालाई गाईको दूध, धूप  र ध्वजाले पूजा गर्ने चलन छ । बलीको रुपमा भेडाको साँड (भाले भेडा) चढाइन्छ । पूजामा एक अविवाहित केटा, पुजारी गरी ७ जनाले पूजा गर्ने प्रचलन छ ।  

सिद्ध बराह बाहेकका देउराली देवीलाई थप तीनजना पुजारी र ब्रहाथानलाई थप तीन जना पुजारीले पूजा गर्ने गर्दछन् । यसरी यो पूजामा १३ जना पुजारीले पूजा गर्ने चलन रहेको घर्तीको भनाइ छ ।

 । यो पूजा मगर र  समुदायले गर्ने गर्छन् । ताराखोलाका विभिन्न स्थानमा पूजा भएपछि मात्रै भात खाने डाँडामा भद्रभलामी जम्मा भएर पर्वको रुपमा बाली पूजा हुने गर्दछ । पूजा सकेपछि मात्रै भात पकाउन पाईने मान्यता छ ।  सोही भात प्रसादको रुपमा ग्रहण गरेपछि बाली पूजा सकिने लाल बहादुर रोकाले बताउनु भयो ।

यो प्रसाद महिलाहरूलाई खान नदिने प्रचलन छ । यो दिन असिना पानी आएको खण्डमा नराम्रो मानिने चलन छ । पानी मात्र परेमा भने शुभ मानिन्छ । भात खाने डाँडामा प्रसादकोरुपमा भात खाएपछि अनिकालको अन्त्य होस् र सहकालको सुरुवात होस् भनेर सिद्ध थान तिर फर्किएर सुसेली हालेर सह निकाल्ने गरिन्छ ।